شخصیت حقوقی به دو نوع شخصیت حقوقی حقوق خصوصی و شخصیت حقوقی حقوق عمومی تقسیم می‌شود. پایان شخصیت حقوقی حقوق خصوصی با انحلال اجباری یا اختیاری شرکت‌ها است، اما این شخصیت حقوقی تا تصفیه بدهی‌ها و دارایی‌ها و اجرای تعهدات آنها، برای امور معوق باقی می‌ماند. شخص حقیقی به هر یک از افراد انسانی اطلاق می‌شود که دارای حقوق و مسئولیت‌های مشخصی در جامعه می‌باشد. شخص حقوقی به یک ثبت شرکت نهاد، مؤسسه، شرکت یا سازمان اطلاق می‌شود که برای آن نیز حقوق و مسئولیت‌های قانونی لحاظ گردیده‌است. شرکت مختلط سهامی وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه از طرف شرکا تعهد شده باشد و دست کم یک سوم آن پرداخت شده باشد و نیز سهم الشرکه شرکا سهامی به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد. ماده 498 – تصميمات مجمع عمومي عادي و فوق العاده در شركت تضامني به اتفاق آراء اتخاذ مي شود.

شخصیت حقوقی شرکت

یک صنف یا انجمن که برای هدف و فعالیتی خاص تشکیل می شود، دارای اراده و وجدان مشترکی استکه مستقل از وجدان انفرادی تشکیل دهندگان گروه است عیب این نظریه این است که به این واقعیت توجه ندارد که اراده جمعی در واقع حاصل اراده هر یک از افراد است و از اراده آنها منفک نیست. اگر گروه می تواند تعهدی را قبول کند یا دارای حقی است به دلیل آن است که افراد تشکیل دهندۀ گروه خواستار قبول تعهدند و می توانند دارای حق باشند؛ خواست یک شهرداری، خواست اعضای انجمن شهر است و خواست یک صنف، خواست اعضای آن صنف. تشکیلات و نهادهایی که اراده گروهی را ابراز می کنند، در واقع اراده کسانی از گروه را ابراز می دارند که آنها را مأمور انجام دادن این امر کرده اند. از طرفی داشتن شخصیت حقوقی همیشه نیاز به داشتن اراده و ابراز آن ندارد.

مقاله کنفرانس پیدایش و زوال شخصیت حقوقی شرکت

بر اساس نظر برخی از اساتید شخصیت حقوقی شرکت ها پس از ثبت نزد مرجع ثبت شرکت ها بوجود می آید و برخی دیگر از قواعد و اصول دیگری پیروی می نمایند. به این معنی که سازمان­ها و موسسات عمومی مکلفند همواره در تصمیماتی که می گیرند و اعمالی که انجام می دهند، رعایت قوانین و مقررات را بنمایند. ضمانت اجرای این اصل بطلان حقوقی و یا عدم نفوذ اعمال و تصمیمات مقامات عمومی است؛ یعنی اگر تصمیماتی که از طرف مقامات گرفته می شود به نحوی از انحا مخالف و مغایرقانون و مقررات باشند، تصمیمات و اعمال حقوقی مزبور اصلا وجود پیدا نمی کنند. مطابق قوانین ایران افراد نمی توانند به بطلان تصمیمات اداری استناد نمایند؛ مگر این­که بطلان مزبور به وسیله خود اداره و یا قاضی صلاحیتداری اعلام شود. یکی از نتایج مهم اصل تخصص اشخاص حقوقی این است که آنها نمی توانند موقوفات و عطایایی را که هدفشان مغایر با تخصص و صلاحیت قانونی آنها است از کسی بپذیرند.

به وجود آمدن آن ها در حقیقت تشکیل و ثبت قانونی آن هاست و زندگی و حیاتشان همان فعالیتی است که برای رسیدن به اهداف خاص خود عهده دار می شوند. ماده 492 – هر يك از شركا مي تواند انحلال شركت را از دادگاه تقاضا كند، مشروط بر اينكه شش ماه قبل از تقاضاي انحلال مراتب را از طريق اظهارنامه رسمي به شركت اعلام نمايد. ساير شركا مي توانند ظرف مهلت مذكور با رعايت مفاد اي ن قانون از طريق انتقال گرفتن سهم الشركه يا موافقت با واگذاري آن به غير يا اخراج شريك از شركت، مانع انحلال شوند. در غير اين صورت، اگر دادگاه جهات تقاضا را موجه تشخيص دهد، حكم انحلال را صادر مي كند.

  • نام شخص حقوقی باید به گونه ای تعیین گردد که بیانگر نام و نوع شرکت بوده و مخاطب را از وضعیت سهامی ، تضامنی ، نسبی یا با مسئولیت بودن آن شرکت مطلع سازد.داشتن نام نجاری و علامت تجاری نیز یکی دیگر آثار مترتب بر شخصیت حقوقی می باشد که متفاوت از نام شرکت های تجاری می باشد .
  • ماده 382 – ظرف مهلتي كه در اعلاميه پذيره نويسي معين شده است، متقاض يان به محلي كه پذيره نويسي در آن انجام مي گيرد مراجعه و ورقه تعهد سهام را امضاء و مبلغ ي را كه بايد به صورت نقدي پرداخت شود تأديه و رسيد دريافت مي كنند.
  • ماده 433 – هرگاه آورده غيرنقد يا مزاياي مطالبه شده تصويب نگردد، دومين جلسه مجمع ظرف مدتي كه نبايد از يك ماه تجاوز كند تشكيل م ي شود .
  • 14- تعيين مهلتي كه طي آن اشخاص مي توانند براي پذيره نويسي و پرداخت مبلغ نقدي به محلي كه پذيره نويسي در آن انجام مي شود مراجعه كنند.

ماده 168 – صورتهاي مالي و گزار شهاي مذكور در ماده اي ن قانون بايد حداقل پانزده روز پيش از تاريخ تشكيل مجمع عمومي عادي سالانه در اقامتگاه شركت و نيز به نحوي كه اساسنامه معين مي كند، براي ملاحظه شركا و يا سهامداران در دسترس باشد. ماده 152 – مرجع ثبت شركتها بايد حداكثر ظرف ده روز از تاريخ دريافت مدارك موضوع ماده اين قانون در صورت كامل بودن مدارك و مطابقت مندرجات آنها با مقررات قانوني شركت را ثبت نما ي د و در غي ر اي ن صورت، ظرف همان مهلت ، به درخواست متقاضي ثبت، مراتب را به طور كتبي به وي اعلام كند. همانند اشخاص حقیقی که اقامتگاه قانونی خود را دارند، لازم است که اشخاص حقوقی نیز دارای اقامتگاه مخصوص به خود باشند.

» مهلت پرداخت هزینه کارشناس دادگستری

ماده 407 – تا زماني كه تمامي مبلغ اسمي هر سهم پرداخت نشود ، صدور ورقه سهم بي نام يا گواهينامه موقت بي نام ممنوع است. به تعهدكننده اي ن گون ه سهام گواهينامه موقت بانام داده مي شود كه نقل و انتقال آن تابع مقررات مربوط به نقل و انتقال سهام بانام است. ماده 404 – براي تبديل گواهينامه موقت به ورقه سهم مراتب يك نوبت در روزنامه شركت منتشر و مهلتي كه نبايد كمتر از دو ماه باشد به سهامدار ان داده م ي شود تا براي تبديل سهام خود به اقامتگاه شركت مراجعه كنند. پس از انقضاي مهلت مذكور برابر تعداد گواهينامه هايي كه تبديل نشده است، سهام بانام صادر و در اقامتگا ه شركت نگهدار ي مي شود تا هر موقع كه دارند گان گواهينامه هاي مذكور به شركت مراجعه كردند گواهينامه آنان أخذ و ابطال گردد و ورقه سهم به آنان داده شود. ماده 403 – تا زماني كه شركت به ثبت نرسد، صدور ورقه سهم يا گواهينامه موقت سهم ممنوع است. در صورت تخلف، هريك از امضاء كنندگان ورقه منفرداً مسؤول جبران كليه خسارات وارد شده بر اشخاص ثالث مي باشد.

برای مثال، در مورد اطفال صغیر یا مجانین که گر چه اهلیت انجام دادن معاملات را ندارند، دارای شخصیت حقوقی اند؛ چرا که می توانند دارای حق باشند. اشخاص حقوقی معمولاَ از اجتماع و تشکل پیگیری ثبت تغییرات شرکت اشخاص طبیعی که برای هدف معینی همکاری می کنند، تشکیل می شود. گاهی ممکن است شخص حقوقی از تخصیص اموالی برای یک هدف معین، مثل امور خیریه، بازرگانی، صنعتی یا امور علمی و فنی و …

ماده one hundred forty – مراجع قضائي بايد نسخه اي از آراء قطعي مؤثر بر حقوق اشخاص ثالث در تجارت با اشخاص حقوقي مانند توقف، ورشكستگي، انحلال و منع معامله را براي درج در دفتر ثبت شركتها به مرجع ثبت شركتها ارسال كنند. درصورت رفع موارد مذكور يا اعاده اعتبار ورشكسته كليه اطلاعات راجع به امور مذكور محرمانه محسوب و افشاءكننده آن به حبس تعزيري درجه هفت محكوم مي شود. در شرکت های غیر سهامی شامل شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی، شرکت نسبی و شرکت مختلط غیر سهامی، تعیین حداقل سرمایه برای تاسیس شخصیت حقوقی با موسسان آن بوده که لازم است تمام سرمایه تعیین شده در هنگام تاسیس شخصیت حقوقی پرداخت گردد. در این مرحله از مراحل ثبت اینترنتی تاسیس شخصیت حقوقی، لازم است تا نوع سرمایه شرکت یعنی نقدی بودن و غیر نقدی بودن و میزان آن را مشخص کرده و پس از تعیین تعداد و نوع سهام یعنی با نام بودن و بی نام بودن آن، مجددا دکمه گام بعدی را بزنید. افزایش شرکت‌ها در دنیای امروز، باعث شده دعاوی علیه شرکت و شخصیت حقوقی آن به یکی از رایج‌ترین و فراوان‌ترین پرونده‌ها در دادگاه‌های داخلی تبدیل شود. به دنبال این حجم از دعاوی، انواع مختلف شخصیت‌های حقوقی و قوانین متفاوت منحصر به هر یک نیز پیچدگی امر را بسیار کرده است.

ماده 364 – تقسيم اموال شركت بين شركا و يا سهامداران، خواه در مدت تصفيه و خواه پس از آن ممكن نيست، مگر آنكه شروع تصفيه و دعوت بستانكاران ازقبل سه مرتبه و هر مرتبه به فاصله يك ماه در روزنامه شركت آگهي شده و ح داقل شش ماه از تاريخ انتشار اولين آگهي گذشته باشد. در صورتي كه شركت روزنامه نداشته باشد، آگهي مذكور در روزنامه كثير الانتشار سراسري منتشر مي شود. ماده 328 – كليه اعمال جاري مدير يا مديران تصفيه از جانب هر ذي نفع نزد دادگاه قابل شكايت است. ماده 260 – بازرس يا بازرسان، در هر حال، مي توانند به صلاحد يد خود در امور شركت تحقيق و اسناد و مدارك و اطلاعات مربوط به شركت را مطالبه كنند و مورد رسيدگي قرار دهند. همچنين بازرس يا بازرسان م ي توانند بدون حق ر أي در جلسات هيأت مديره شركت كنند.

اقامتگاه و تابعیت اشخاص حقوقی

هرگونه تغيي ر در امتيازات وابسته به سهام ممتاز مستلزم اصلاح اساسنامه است. در اين صورت سهامداراني كه امتيازاتي به نفع آنان ايجاد مي شود يا تغيير مي كند، در اين مورد در حد نصاب تشكيل و تصميم گيري مجمع عمومي فوق العاده اي كه اساسنامه را اصلاح مي كند لحاظ نم ي شوند . ماده 370 – تا زماني كه شركت منحل نشده است، دي ون آن بايد از خود شركت مطالبه شود. پس از انحلال و تصفيه شركت نيز اگر اموال آن بر اي پرداخت د يون كا في نباشد، تنها بستانكاران شركتهاي تضامني، نسبي و مختلط مي توانند بر اي وصول مطالبات خود به هر يك از شركاي ضامن يا به تمام آنان رجوع كنند . در اين مورد هي چيك از شركا ن مي تواند به استناد اينكه ميزان ديون شركت از ميزان آورده او در شركت تجاوز مي كند از تأديه دي ون شركت امتناع ورزد.

در روابط بين شركا مسؤوليت هريك از آنها در تأدي ه دي ون شركت به نسبت سرمايه اي است كه به شركت آورده است، مشروط بر اينكه در اساسنامه ترتيب ديگري مقرر نشده باشد. ماده 351 – چنانچه شركت سهامي منحل شود و سهامداران تمام قيمت سهام خود را نپرداخته باشند، مدير يا مديران تصفيه آنچه را كه بر عهده سهامداران باقي است وصول مي كنند، مگر آنكه به علت كفايت اموال شركت، حقوق طلبكاران و يا سهامدار ان تضييع نشود. ماده 341 – اگر اموال مذكور در ماده اين قانون در اجر اي عقد لازم ي به متصرف تسليم شده باشد، تسليم آن به مدير يا مديران تصفيه لازم نيست .

چنانچه مدير يا مديران تصفيه به وسيله دادگاه تعيين شده باشند، مدير يا مديران تصفيه بايد استعفاي خود را به دادگاه اعلام كنند و تعيين مدير يا مد يران تصفيه جدي د را از دادگاه درخواست كنند. در هر حال، استعفاي مدير يا مديران تصفيه تا زماني كه جانشين آنان به ثبت برند ترتيب مذكور در اين ماده انتخاب نشود و مراتب مطابق مقررات اين قانون ثبت و آگهي نگردد بي اثر است. ماده 298 – بازرس يا بازرسان شركت به پيشنهاد مدير يا مد يران رسيدگي و نظر خود را طي گزارشي با رعايت ماده اين قانون به مجمع عموم ي فوق العاده تسل يم مي كنند.